Kinh tế - xã hội Lập Thạch

Kinh tế

Cánh đồng trồng lạclúa tại xã Tiên Lữ, huyện Lập Thạch

Nền kinh tế huyện Lập Thạch đang từng bước phá thế độc canh, song tỷ trọng thu nhập chủ yếu vẫn từ kinh tế nông nghiệp[6]. Ngoài ra, các cây lương thực, cây nguyên liệu, cây công nghiệp ngắn ngày như lạc, đậu tương, mía vẫn được duy trì và phát triển. Một số cây công nghiệp dài ngày đang dần được thu hẹp về diện tích để nhường chỗ cho các giống cây ăn quả có giá trị kinh tế cao như nhãn, vải, hồng, xoài.

Bên cạnh những nỗ lực tìm hướng đi trong việc phát triển tối ưu cây trồng trên đất nông nghiệp, lâm nghiệp của huyện, các vùng chiêm trũng ven sông, các hồ trong huyện đang được chú trọng phát triển chăn thả thủy sản, chủ yếu là cá. Với phong trào cải tạo đồng chiêm trũng nuôi thả vụ, những năm gần đây Lập Thạch luôn duy trì ở mức ±1.200 ha mặt nước. Ngoài gia súc, gia cầm là vật nuôi truyền thống, một số động vật nuôi mới đã được đưa vào sản xuất với quy mô tương đối rộng như bò sữa, , ong mật. Phát triển đa dạng sản phẩm hàng hóa và quy mô sản xuất, quy mô hộ gia đình và nhóm hộ gia đình gắn với nông nghiệp nông thôn. Khôi phục và đầu tư chiều sâu các ngành nghề truyền thống, ưu tiên phát triển sản xuất vật liệu xây dựng, sơ chế, chế biến nông lâm sản, sản xuất hàng tiêu dùng, sửa chữa cơ khí, điện, điện tử là những mục tiêu ưu tiên của chính quyền huyện.

Những mặt hàng truyền thống về mây, tre đan ở Triệu Đề là một trong những thế mạnh của huyện nếu có được thị trường ổn định và sự quan tâm đầu tư đúng mức.

Giáo dục

Mạng lưới giáo dục rộng khắp phân bố đều trên địa bàn huyện Lập Thạch, đáp ứng nhu cầu học tập của con em nhân dân trong huyện. Hệ thống trường lớp phần lớn được đầu tư xây dựng kiên cố, cao tầng. Ngoài ra với sự quan tâm đầu tư thích đáng của tất cả các cấp, các ngành và nhân dân trong huyện nên chất lượng giáo dục ở tất cả các cấp học, bậc học ngày càng được nâng lên. Nổi bật về truyền thống hiếu học của huyện có xã Sơn Đông (làng Quan Tử). Sơn Đông là một mảnh đất văn hiến và giàu truyền thống có tên trong danh sách 20 làng khoa bảng của cả nước, là quê hương của Tả tướng quốc Trần Nguyên Hãn và 13 vị tiến sĩ các triều phong kiến.

Các vị khoa bảng

Khối đá dựng trên Núi Đền (Điện Sơn) bên hồ Ngọc Đá ở xã Lập Thạch xưa (Yên Thạch - Sông Lô hiện nay). Nơi đây ba nhà giáo dạy con vua Lý Thái Tổ về dạy học rồi thác ở đây, hóa thành đá. Triều Lý phong tặng Tam vị Thạch Sơn đại vương, triều Trần phong tặng Thượng đẳng thần và nhân dân lập đền thờ tại đây

Huyện Lập Thạch có 23 vị khoa bảng và nhiều người có công lớn với đất nước trong lịch sử Việt Nam, trong đó có:

  1. Trần Nguyên Hãn, sinh ngày 01 tháng 02 năm năm Canh Ngọ (1390) tại xã Sơn Đông, anh hùng dân tộc, Tả tướng quốc có công lao lớn bậc nhất trong cuộc kháng chiến chống quân Minh (1417 – 1427).
  2. Triệu Nghị Phù (Trạng Lép) người xã Đức Bác, huyện Lập Thạch đỗ điểm cao nhất trong kỳ thi trạng nguyên khoa Bính Thìn (1496) rồi làm quan đến chức Đô Ngự sử.
  3. Triệu Thái, người xã Đồng Ích, ông là một văn thần thuộc triều đại Hoàng đế Lê Lợi. Ông là một trong số hiếm hoi người thi đỗ Tiến sĩ ở Trung Quốc và Đình NguyênĐại Việt. "Lưỡng quốc Tiến sĩ" Trung Quốc và Việt Nam, từng là Hàn Lâm Đại học sĩ thời nhà Minh.
  4. Nguyễn Thiệu Tri, ông người thôn Cây Phấn (nay thuộc xã Xuân Lôi), ông thi đỗ đệ tam giáp Đồng Tiến sĩ năm 37 tuổi khoa Mậu Tuất đời vua Lê Thánh Tông, năm Hồng Đức thứ 9 (1478). Khoa này cả nước chọn được 62 người, thì tỉnh Vĩnh Phúc có bảy người, huyện Lập Thạch đăng khoa 3. Ông Thiệu Tri đỗ cao hơn cả trong hàng huyện, làm quan trải đến chức Thượng thư bộ Hộ, về trí sĩ, hưởng thọ 92 tuổi. Là vị quan cao cấp vẹn toàn cả tước và lộc.

Y tế

Các cơ sở khám chữa bệnh trong huyện được trang bị cơ sở vật chất tương đối đầy đủ. Đội ngũ cán bộ y tế dần dần được nâng lên cả về số lượng và chất lượng đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của đông đảo nhân dân trong huyện.

Các chính sách xã hội đối với người có công, người nghèo, vấn đề xóa đói giảm nghèo, giải quyết việc làm cũng được các cấp chính quyền của Lập Thạch quan tâm góp phần ổn định xã hội[7].

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Lập Thạch http://www.dulichtet.com/lehoi_chitiet.php?newsID=... //tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=v... http://www.kinhtenongthon.com.vn/Story/xahoi/2007/... http://www.vinhphuc.gov.vn/lapthach/lapthach/dktn/... http://www.vinhphuc.gov.vn/lapthach/lapthach/vh/03... http://www.vinhphuc.gov.vn/lapthach/lapthach/vh/da... http://www.vinhphuc.gov.vn/lapthach/lapthach/vh/mo... http://www.vinhphuc.gov.vn/tag.1381d88ce295fe38.re... http://www.vinhphuc.gov.vn/tag.2f09540d9abd57c9.re... http://www.vinhphuc.gov.vn/tag.42609b4d6f3bed28.re...